Bipartiete sesambeentje
Elf jaar is ze, een atletiek talentje. Haar voorbeeld: Dafne Schippers. De podoloog valt bijna van zijn stoel als hij hoort hoe vaak ze traint. ‘Dat moet wel als je olympisch kampioen wilt worden’ zegt ze zonder te knipperen met haar ogen. Het is duidelijk: een topsporter.
Hier doet het pijn en ze wijst onder haar voet in de buurt van haar grote teen. ‘Vooral bij langere afstanden…’
Rond de plaats waar het pijn doet zijn er meerdere structuren, gewrichten en botjes die de pijn kunnen veroorzaken. Vooral bij sporters kan in de voorvoet gemakkelijk een blessure ontstaan.
Na onderzoek (o.a. met de echo) is de boosdoener al snel gevonden. Een van sesambeentjes onder het grote teen gewricht veroorzaakt de pijn.
De sesambeentjes, de kleinste botjes in de voet
De sesambeentjes (ossa sesamoidea) zijn kleine botjes in de vorm van sesamzaadjes (maar vaak wel groter). De beentjes onder het gewricht van de grote teen zijn vrij bekend. Maar ze komen echter ook voor in andere delen van het lichaam. Het meest bekende sesambeentje is de knieschijf of patella. We beperken ons nu even tot de sesambeentjes onder het gewricht van de grote teen.
Sesambeentjes kenmerken zich doordat zij zich in het verloop van pezen bevinden. Met andere woorden, zij maken deel uit van de pees als benige uitsteeksels. De sesambeentjes in de voet hebben een aantal functies:
- Beschermen en begeleiden van de pees van de buiger van de grote teen (flexor hallucis longus)
- Vergroten van het grondvlak en geven daarmee dus stabiliteit
- Verzorgen een betere afwikkeling van de grote teen (hefboom)
Zo’n klein beentje met zulke belangrijke functies, wanneer daar iets fout gaat kan dat pijnlijke gevolgen hebben.
Bipartiet of tweedelig sesambeentje
Een sesambeentje kan ook afwijken van de mooie ronde vorm. Zo kan het voorkomen dat een sesambeentje uit twee helften bestaat en zodoende pijn veroorzaakt. Deze afwijkende vorm kan verschillende oorzaken hebben. Een oorzaak kan zijn een breuk ten gevolge van een zogenaamd trauma. Vaak na een val of zelfs overbelasting zoals bij intensief trainen.
Een sesambeentje kan ook aangeboren uit twee helften bestaan, men spreekt dan van een bipartiet of tweedelig sesambeentje.
Deze ‘congenitale bipartite os sesamoïdeus’ kan bij sportende kinderen tot klachten leiden. Omdat de sesambeentjes nog niet volgroeid zijn ontstaat juist bij kinderen en adolescenten bij belasting pijn.
Goed om te weten dat deze pijn ten gevolge van bipartie self-limiting is, dat wil zeggen dat boven een bepaalde leeftijd de klachten verdwijnen. Dit geldt uiteraard niet voor een breuk in een sesambeentje ten gevolge van een trauma.
Onderscheid tussen gebroken sesambeentje en een aangeboren bipartiet sesambeentje.
De podoloog kan het onderscheid vaak op de echo zien maar een belangrijk kenmerk is dat een aangeboren bipartiet sesambeentje bijna altijd (in 90% van de gevallen) in beide voeten (bilateraal) voorkomt.
Behandeling
Niet-operatief
De behandeling voor een pijnlijk sesambeentje, door breuk of aangeboren tweeledigheid, bestaat eruit dat het betreffende sesambeentje drukvrij wordt gelegd.
In het geval van deze jonge atlete koos de podoloog ervoor beide zijden te ontlasten.
Doormiddel van een steunzool kan vrij nauwkeurig op de plaats van het sesambeentje een zachter materiaal worden aangebracht. Zo wordt de druk op het sesambeentje verminderd en zal deze sneller herstellen.
Operatief
Slechts in uitzonderlijke gevallen is een operatieve behandeling noodzakelijk. Er zijn verschillende mogelijkheden voor een operatieve behandelingen van pijnlijke sesambeentjes.
Vind een praktijk
Herkent u deze klachten? Onze podologen en podotherapeuten kunnen uw klachten verhelpen. Met meer dan 100 praktijken zit er altijd een Podozorg praktijk bij u in de buurt. Klik op de onderstaande knop om de dichtstbijzijnde praktijk te vinden.